Λόγος εις τον εν αγίους πατέρα, μέγαν ιεράρχην, μυροβλύτην και θαυματουργόν Νικόλαον

ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΒΑΣΙΛΑ

Έχομε έλθει, ω άριστε εκ των ποιμένων, δια να σου ανταποδώσωμεν την ευγνωμοσύνη μας και τας ευχαριστήριους ευχάς δι` όλας τας ευεργεσίας σου και να είπωμεν τα δέοντα, όσον τούτο είναι δυνατόν εις ημάς. Διότι δεν θεωρώ αρμόδιο να αναφέρω όλα όσα άλλοι συγγραφείς έγραψαν περί αυτού ή αναφέρονται κατά προφορική παράδοσιν, αφορώντα άλλα μεν εις τον βίον, άλλα δε εις την θαυμαστή και φιλάνθρωπον πολιτείαν του, αφού άλλωστε δεν θα είχα την δυνατότητα να πράξω κάτι τέτοιο δι` όλα αυτά. Άλλωστε εάν ό άγιος Νικόλαος είχε ανάγκην επαινετικών λόγων δια να φανεί βέλτιστος, θα έπρεπε να αναφέρω όλους τους εγκωμιαστικούς λόγους χωρίς να παραλείψω κανένα. Τώρα όμως ή υπόθεσης έχει διαφορετικά και επιθυμώ να αναφέρω τους λόγους που αναφέρονται εις το ήθος της χριστιανικής του πολιτείας και να αποδώσω τας ευχαριστήριους ευχάς. Μου φαίνεται λοιπόν ότι θα πρέπει να αφήσω όλα εκείνα τα όποια αφορούν την καταγωγή του και τους γεννήτορας (μολονότι κάτι ήθελα και δι' αυτά να ειπώ, έστω και ολίγα τίνα) και να έλθω εις ότι άφορα την προσωπική χριστιανική πολιτεία του. Άλλα ποίος επαινετικός λόγος θα ηδύνατο να εγκωμιάσει αξίως εκείνον δια τον όποιον ό Θεός εγένετο στέφανος του και ισχύει δι' αυτόν το του προφήτου Ήσαΐου: ή γαρ δόξα μου ό Θεού μου;

Διότι δι' αυτόν όχι μόνον δόξα, περιστατικό ή κάτι άλλο από αυτά που επιθυμούν συνήθως οί άνθρωποι δεν έγινε εις τον βίον του ανώτερο από τον Θεόν, αλλά και την ψυχήν του διαμόρφωσε κατά τοιούτον τρόπον, ώστε και την ύπαρξιν του και την ζωήν του και την όλη ψυχοσύνθεσίν του αφιέρωσε εις τον βωμό της αγάπης του Θεού. Δια τούτο λοιπόν και πριν ακόμη εισέλθει πλήρως εις το στάδιο του ανθρωπίνου βίου έφαίνετο άγιος, ιερός και θείος χαρακτήρ. Διότι όπως ακριβώς αντελήφθη ότι οφείλει να ευγνωμονεί τον Θεόν δια τας πολλάς ευεργεσίας του, έτσι ακριβώς προσεττάθει να είναι σύμφωνος με το θέλημα Του και εις το ζήτημα της εγκράτειας, σεβόμενος τας σχετικός χριστιανικός διατάξεις και μεταλαμβάνων της αναγκαιας δια την συντήρηση του τροφής. Εφήρμοζε και εις την προκείμενη περίπτωσιν το ρητό του αποστόλου Παύλου: είτε ούν εσθίετε, είτε πίνετε, είτε τι ποιείτε, πάντα εις δόξαν Θεού ποιείτε..

Ίσχυε και δι' αυτόν το προφητικός λεχθέν διό του Σωτήρα Χριστόν: πριν η γνώναι το παιδίον αγαθόν η κακόν, απειθεί πονηρία του εκλέξασθαι το αγαθόν. Διότι και αν ακόμη έφθασε εις το σημείον αυτό αυτοπροαιρέτως, τούτο πράγματι είναι σπουδαίων και εξαιρετικό γεγονός, σπάνιο μεταξύ των ανθρώπων ει δε και ό Θεός ένευσε δι' αυτό, τι άλλο τούτο αποδεικνύει, ει μη ότι ήγετο από Πνεύμα Θεού και ότι είναι μιμητής του Χριστού του Θεού, δεικνύοντος με αυτόν τον τρόπον το θαυμάσιον μέλλον του αγίου ανδρός; Μέγα αγαθόν λοιπόν το να μιμηθεί κανείς τον βίον του αγίου Νικολάου.

Αυτό αποδεικνύονται και από το γεγονός ότι δεν οδηγούσε ό ίδιος τον εαυτόν του, ουδέ έπραττε εκείνα πού, κατά την γνώμη του, ήσαν καλό και άρεσαν εις αυτόν, όπως και ό Χριστός ουχί εαυτό άρεσαν, άλλα έπραττε τα πάντα έχων νουν Χριστού όπως θα έλεγε ό Παύλος. Αυτά δυνάμεθα να τα συμπεράνωμεν από όσα έχομεν ειπεί, φαίνονται δε από όσα ό άγιος έχει πράξει, φανέρωσε δε και ό Θεός από όσα τον κατηξίωσε εις την συνέχεια. Διότι ό μεν άγιος είχε τον μετέπειτα βίον του σύμφωνο με την νεανική του ζωήν, ώστε ήτο δυνατόν να μαντεύσει κανείς από την νηπιακή του ηλικία οποία επρόκειτο να είναι ή νεανική του, να συμπεράνει δε από τα μετέπειτα τα πρότερα, ενώ παραλλήλως δείκνυε συμπεριφορά πλέον ώριμο από την ηλικία του. Ενώ δε προσείλκυε εις εαυτόν τας ψύχος όλων, εφαίνετο ωσάν ένα θείον και ιερόν πρόσωπον αφιερωμένο εις τον Θεόν, παντός άλλου αγάλματος ανώτερο. Και ήτο ιερεύς του Θεού, κοσμήσας τον υψηλό αυτόν τίτλο με τα λαμπρά του ήθη. Ήτο παρθένος και κατά την ψυχήν και κατά το σώμα, δίκαιος, μετριόφρων, ουδεμία σχέσιν έχων με την κενοδοξίαν, πράος, φιλάνθρωπος, πολλούς απάλλαξες από διαφόρους βιωτικάς συμφοράς.

Ποία λοιπόν ή συνέχεια; Έλαβε την επισκοπική έδρα όχι άφ' εαυτού του ή από άλλον άνθρωπον, άλλα με την συγκατάθεσιν του Θεού, όπως αρμόζει εις δούλον Θεού. Διότι ότε έκοιμήθη ό προκάτοχος του, τα Μύρα της Λυκίας ανεζήτησαν ποιμένα και εδέοντο του Θεού, ως του μόνου παρέχοντος ασφαλή εγγύησιν περί τούτου. Ηύχοντο λοιπόν, αγρυπνούσαν, ζητούν με δάκρυ την θείαν βοήθειαν, πάντα ποιούν με πολλήν προθυμία. Και ό μεν λαός ικέτευε, ό δε Θεός έδωσε την άπάντησιν. Διότι παρακληθείς, έδωκε τον άριστον. Δια θείου χρηματισμού απεκαλύφθη ότι ό πνευματοκίνητος αρχιερεύς θα είναι ό Νικόλαος, ό οποίος θα έπρεπε να αναλάβει την διακυβέρνησιν της τοπικής Εκκλησίας. τι διαφορετικό θα ήδύνατο να ειπεί τις, όταν ό ίδιος ό Θεός ψηφίζει υπέρ αυτού και αναδεικνύει αυτόν ποιμένα; Δι' αυτόν θα ήδύνατο να λεχθεί δικαίως, ότι δια τον Πέτρον και τους λοιπούς Αποστόλους, δηλαδή το εγώ εξελιξάμην υμάς'', άλλα και να του αποδοθεί ή επωνυμία του Παύλου: Σκεύος εκλογής. Δυνάμεθα δε από αυτά να συμπεράνομε ότι ήτο γνήσιος φίλος και μαθητής του Σωτήρος και ότι είχε πολλήν και άφατο προς Αυτόν αγάπην, αφού από Αυτόν έλαβε την ευλογία του ποιμαίνειν τα λογικά πρόβατα του. Αυτό θα ηδύνατο κανείς να το γνωρίσει και από τα μετέπειτα κατορθώματα του, τα όποια υπερβαίνουν πάσαν ανθρώπινη ευσέβεια και φιλανθρωπία. Ητο μεγάλη ή προς τον Θεόν αγάπη του• διότι και να αποθάνει δι' Αυτόν, αν εχρειάζετο, με πολλήν ευχαρίστησιν θα το έπραττε.

Ρωμαίος αυτοκράτωρ ήτο τότε ό Μαξιμιανός, ή δε ειδωλολατρία ήτο εις περίοδο ακμής. Μέγας δε πνευματικός χειμών επεκράτει και μεγάλη προσπάθεια κατεβάλετο, ώστε ό μεν αληθής των όντων Δημιουργός να απομακρύνεται, ή δε πλάνη και το ψευδός των ειδώλων να κυρίαρχη εις τάς ψυχάς των ανθρώπων. Και δι' εκείνους μεν οί οποίοι θα συνεμορφούντο με την γνώμην του βασιλέως εδίδοντο υποσχέσεις δόξης, τρυφής και ηδονής, δι' εκείνους δε οί οποίοι θα είχον διαφορετική γνώμην ητοιμάζοντο διάφορα κολαστήρια, όπως ή πενία, ή δυστυχία, ύβρις, φυλακή, πείνα, οδόντες θηρίων, εκτομαί μελών, ξεσμοί, στρεβλώσεις και άτιμος θάνατος. Τοιουτοτρόπως άλλοι μεν περιφρόνησαν τον Σωτήρα και Ευεργέτη και αληθή Θεόν, τον μόνον αγαθόν, άλλοι δε δια την αγάπην του Θεού περιφρόνησαν την λάμψιν των κοσμικών πραγμάτων, ηδονών και χρημάτων, σώματος και ψυχής. Εξ αυτών των τελευταίων κορυφαίος υπήρξε και ό Νικόλαος, καταφρόνησες το σώμα δια την άγάπην του Θεού και παραμείνας σταθερός εις την πίστιν.

Εις τα δεσμά ήτο γενναίος, χαίρων, ότι ηξιώθη υπερ του ονόματος του Χριστού ατιμασθήναι ως οί Απόστολοι και μετά χαράς θα απέθνησκεν, εάν δεν απεμακρύνετο ό πονηρός εκείνος βασιλεύς με θείαν επέμβασιν. Απομακρυνθέντος εκείνου ανέλαβε ό ευσεβέστατος Κωνσταντίνος. Τόσον πολύ ηγάπα τον Χριστόν. Πολύ κατάλληλο θα ήτο δι' αυτόν το του Κυρίου: μείζονα ταύτης άγάπην ουδείς• των ανθρώπων είχεν. Όσον άφορα δε την φιλανθρωπία του, νομίζω ότι εις κανένα προηγούμενον χριστιανών δεν συνεκεντρώθησαν περισσότερα ή ανώτερα ή φανερότερα σημεία από ότι εις αυτόν. Φρόντιζε δια τον λαόν περισσότερον από ότι άλλοι δια τον ίδιον τον εαυτόν τους, ευτυχία δε δι' αυτόν ήτο ή σωτηρία των ψυχών τα έργα δε και οι λόγοι του και γενικώς όλη του ή ζωή, ήσαν αφιερωμένα εις αυτόν τον σκοπό. Διεκρίνετο δια την ευγλωττία του και το μεστό ευσέβειας κήρυγμα του, δια του οποίου πολλούς ώδήγησεν εις την επίγνωσιν του Θεού• προκαλεί δε πολλήν και θείαν ικανοποίησιν εις το ακροατήριο του, το όποιον καθοδηγεί εις τον δρόμο του Ευαγγελίου της ειρήνης. Αί νύκτες τον εύρισκον προσευχόμενον, διότι ή μέριμνα των Εκκλησιών, την οποίαν και ό Παύλος είχε, δεν του επέτρεπε να αναπαύεται, αλλ` εστενοχωρείτο μεν δια τους πίπτοντας, εφοβείτο δε δια τους ισταμένους, προσήυχετο δε εις τον Θεόν να αποστείλει την βοήθειάν Του εις αμφότερα τάς παρατάξεις• και τους μεν να ανόρθωση από την πτώσιν της αμαρτίας, τους δε να στήριξη εις την καλήν πορείαν, ώστε συνεχώς και σταθερώς να ανέρχονται την πνευματικήν όδόν. Δια τούτο ό Θεός ανέτειλε φως αληθινό από την γλώσσαν του, ώστε των μεν πονηρών ανθρώπων Ελβετό το ψυχικόν σκότος, των δε αγαθών εβελτιούτο ό χαρακτήρ. Ητο ωσάν τον επί κεφαλής ενός χορού ψαλλόντων, ό οποίος διευθύνει τον χορόν και παρακινεί όλους να ακολουθούν εις την υμνωδία και πού δεν συγχωρεί εις κανένα να ανακαλέσει τα αδόμενα. Διότι ό Παράκλητος, το Πνεύμα το Αγιον, το όποιον καθοδηγεί και ενέπνεε τους Αποστόλους, ώστε να λαλούν και να δογματίζουν τα αρμόδια και πάντες να πείθονται εις την θείαν διδασκαλία τους, αυτό ενέπνεε και εκείνον, ιδιαιτέρως δε όταν εύρίσκετο εις συλλόγους ποιμένων. Όχι μόνον δε λάλων, αλλά και μόνον ορώμενο είχε την χάριν και την ικανότητα να καθοδηγεί τον λαόν. Και εάν κάποιος είχε αιρετικά και πεπλανημένα φρονήματα, αμέσως μετεστρέφετο και εγίνετο αληθινός προσκυνητής της Αγίας Τριάδος, βλέπων και συναναστρεφόμενος με τον άγιον. Τόσον πολύ Φρόντιζε δια την σωτηρίαν των ανθρώπων.

Ητο φύλαξ των λογικών προβάτων όχι μισθωτός, αλλά ποιμήν και μάλιστα καλός ποιμήν. τούτο αποδεικνύεται εκ του γεγονότος ότι δεν ετρέπετο εις φυγήν όταν εφαίνετο κάποιος λύκος, αλλά τουναντίον ήτο έτοιμος να διακινδύνευση την ζωήν του χάριν του ποιμνίου και εθεώρει σωτηρίαν δική του κάθε αγαθοεργίαν χάριν των άλλων. Κάποιος άρχων διέπραξε την αδικία να αποφασίσει τον θάνατον τριών ανδρών, οί οποίοι μη διαπράξαντες καμμιάν αδικία ήσαν αθώοι. Ητο λοιπόν έτοιμος να αποκεφάλιση τους αθώους. Ό άγιος επληροφορήθη το γεγονός και εστενοχωρήθη. Δεν ηθέλησε δε να στείλει απεσταλμένους προς τον πονηρόν άρχοντα και δικαστή δια να μεσιτεύσουν υπέρ των αδικούμενων, αλλά αυτός ό ίδιος εκίνησε, πρόλαβε την συμφορά και απέτρεψε την σφαγή. Έπειτα ότε ό άρχων εκείνος προσεποιείτο τον αθώον και έρριπτε το βάρος και την ευθύνη εις τους δήθεν συκοφάντες και όχι εις την προαίρεσίν του, ό άγιος τον ελέγχει και τον αποδεικνύει όχι εξηπατημένον, άλλα φαύλον και δωροδοκηθέντα και έτοιμο να καταπάτηση το δίκαιον και να θανάτωση ανθρώπους χάριν των χρημάτων, προσθέσας ότι θα τιμωρηθεί από τον Θεόν δι` αυτήν του την αδικία. Δια ποίον λόγον έπραττε και έλεγε και επαρρησιάζετο τα τοιαύτα ό άγιος; Άφ' ενός μεν δια την άγάπην προς τον πλησίον, άφ' ετέρου δε προς παραδειγματισμό των αρχόντων, ώστε να μη βλάπτουν και αδικούν τους υπηκόους. Από ποία άλλα περιστατικά ει μη αυτά, φαίνεται το φιλάνθρωπον και ή αγάπη του προς το αγαθόν; Ώστε εφήρμοζε εις την ζωήν του το του Κυρίου: Μη καταφρονησητε ενός των μικρών τούτων λέγω γαρ υμίν ότι- οι άγγελοι, αυτών εν ουρανοίς δια παντός βλέπουσι το πρόσωπον του Πατρός μου του εν ουρανοίς και έχουν την δυνατότητα να αμύνονται υπέρ αυτών.

Όπως οι άγιοι άγγελοι είναι, κατά τον Απόστολο Παύλον, λειτουργικά πνεύματα εις διακονίαν αποστελλόμενα, έτσι και ό άγιος ωμοίαζε με αυτούς υπηρετών τους ανθρώπους εις έργα φιλανθρωπίας και διακονίας. Τοιουτοτρόπως περιπατεί όλην την οικουμένη, γήν και θάλασσαν, ευεργετών και το σπουδαιότερο είναι ότι πρόφθανε τους έχοντας ανάγκην ταχύτερο άπ' ότι δύναται το ανθρώπινο σώμα και ουδέν εκώλυε την φιλάνθρωπον ψυχήν του εις το να ευεργέτη, αλλά μόλις εκαλείτο, παραδόξως ελύοντο και τα δεινά των πασχόντων. Είτε εν σώματι ουκ οίδα, είτε εκτός σώματος ουκ οίδα, ό Θεός οίδεν. Αυτό ίσχυε και δια τον Παύλον και νομίζω ότι είναι ακατάληπτο δια την ανθρώπινη δυνατότητα. Αυτά είναι αποδείξεις ευεργεσίας και παροχής της σωτηρίου βοηθείας του ευθύς ως τον επεκαλούντο. Φθόνησαν κάποτε τρεις έμπιστους ανθρώπους του βασιλέως, οί οποίοι πολλά καλά είχον κάμει και εις αυτόν και εις τους πολίτας και εντελώς αδίκως ούτοι περιήλθαν εις δυστυχίαν και εκινδύνευον να θανατωθούν. Εσυκοφαντήθησαν δηλαδή ότι σκέπτονται να επαναστήσουν και να ανατρέψουν τον βασιλέα. εις την συκοφαντία αυτήν εβοήθει και ό έπαρχος Αβλάβιος. Το σχέδιο της συκοφαντίας επέτυχε και οι δέσμιοι επρόκειτο να θανατωθούν. Καμία έλπις δεν έφαίνετο δι' αυτούς ει μη μόνον ή σωτήριος επέμβασης του αγίου. Ευρισκόμενοι λοιπόν εις τα δεσμά παρεκάλουν με δάκρυα βέβαιοι όντες ότι έχει την δυνατότητα και να ακούσει και να παρευρέθη και να τους βοηθήσει, διότι απέβλεπαν προς τον Νικόλαο ως εις άγγελον διότι ή αρετή του, υπερανθρωπίνη ούσα, έπεισε τους ανθρώπους να τον θεωρούν ισάγγελον. εις την ελπίδα τους αυτήν δεν απέτυχαν, αλλά συνέβη να ευτυχήσουν περισσότερον από ότι ανέμεναν. Διότι ό άγιος παρουσιασθείς εις τον βασιλέα και πληροφορήσας αυτόν ότι οι θανατοποινίτες ήσαν θύματα συκοφαντίας και απειλήσας αυτόν, εάν δεν τους απέλυε, κατόρθωσε να τους ελευθέρωση. Ούτω δι' ενός ονείρου κατέσβεσε τον θυμό του βασιλέως. Άλλα και εις τους πλέοντας ναυτικούς πολλάκις παρουσιάσθη και διέσωσε το κινδύνευαν σκάφος, φανείς επί του πηδαλίου και κοπάσας ανέμους και θάλασσα, ως άλλοτε ό Σωτήρ. Διότι ως ό Κύριος δια της δυνάμεως της θεότητας Του είχε την δυνατότητα να περιπατή με το σώμα επί της θαλάσσης, να ακτινοβολεί δε λαμπρότερο του ηλίου, κατά παρόμοιο σχεδόν τρόπον και το σώμα του αγίου Νικολάου, έχον αλλοιωθεί την καλήν και μακάρια αλλοίωσιν, δεν είχεν ανάγκην ούτε τόπων ούτε χρόνου, ώστε να παρευρίσκεται και να φαίνεται προς τους έχοντας ανάγκην. Και δικαιως. Διότι ό θεός υπεσχέθη εις τους πιστούς: Ό γαρ πιστεύων εις εμέ, τα έργα α εγώ ποιώ κάκείνος ποιήσει και μείζονα τούτων ποιήσει.

Ποίος θα ήδύνατο να ονομαστή πλέον ενάρετος πιστός, τον όποιον και μάρτυρα από αυτά τα έργα του θα ήδύνατό τις να ονομάσει; Διότι νομίζω ότι οί άγιοι ονομάζονται μάρτυρες και το όνομα δίδει την δυνατότητα να συμπεράνομε όχι μόνον ότι αποθνήσκουν διότι πάσχουν δεινά, αλλά και ότι ενώ οί άλλοι τους παροτρύνουν επί το ψευδός με τάς ποικίλας μορφάς του, αυτοί ομολογούν την αλήθειαν και μαρτυρούν σταθερώς την θεότητα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Το ότι δε αυτά συνέβησαν εις τον άγιον Νικόλαο όλοι το γνωρίζομαι. Όταν όμως δεν συμβαίνουν αυτά, αί ψυχαί των ακολάστων και γενικώς αυτών πού έχουν δεθή με την ύλη, σωματοποιούνται τρόπον τίνα, ώστε και αί επιθυμία και οί λογισμοί να στρέφονται προς την ύλη κάποιος δε από αυτούς να χαρίζη σωματικά αγαθά και εις την ψυχήν λέγων: Ψυχή έχεις πολλά αγαθά.. Ένεκα τούτου και ό Θεός απεμακρύνθη από αυτούς λέγων: Ου μη καταμείνη το Πνεύμα μου εν τοις ανθρώποις τούτοις εις τον αιώνα δια το είναι αυτούς σάρκας. Κατά συνέπεια και το αντίθετο είναι δυνατόν να συμβαίνει εις το σώμα του αγίου Νικολάου και των άλλων αγίων. Ακόμη νομίζω ότι και είσοδον εις την Βασιλείαν των Ουρανών δυνάμεθα να ονομάσωμεν την τελείωσιν των αγίων, διότι άπ' εδώ ήδη προεγεύοντο τα αγαθά αυτής. Διότι επί μεν του παρόντος αιώνος ούτε αϊ ψυχαί απολαμβάνουν πλήρως εκείνα πού επιθυμούν, άλλ' υπάρχουν μερικά αγαθά τα όποια υπερβαίνουν τάς ανθρωπίνους δυνατότητας και τα σώματα εγκαταλείπουν τα πάντα δια να δουλεύσουν χάριν του μέλλοντος αιώνος• και ψύχονται μεν εις τον ψυχρόν αέρα, παρίσταται δε ανάγκη θερμάνσεως των και δια την κίνησίν των απαιτείται και τόπος και χρόνος• και ταύτα δεν είναι παρά μία δουλεία. Ενώ επί του μέλλοντος αιώνος οί δίκαιοι του Θεού βεβαίως απολαμβάνουν τα ητοιμασμένα δι' αυτούς αγαθά και τα σώματα των απηλαγμένα πάσης δουλείας βασιλεύουν τρόπον τινά εις τον ούρανόν, χωρίς να υφίστανται καμία μεταβολή. Αυτής της Ουρανίου Βασιλείας εικόνες είναι οί δίκαιοι εις τον παρόντα αιώνα. Μία τοιαύτη ήτο και ό άγιος Νικόλαος και δια τούτο το σώμα του άπελάμβανε μία τοιαύτην ελευθέρια.

Άλλα και ό Θεός τίμησε τον πιστόν δούλον Του και τον ανέδειξε όργανον φιλανθρωπίας και δι' αυτού εποίει πολλάς ευεργεσίας εις τους ανθρώπους και κατά την διάρκεια του βίου του και όταν μετέστη προς τα ουράνια. Έτσι ή ζωή του ήτο μία προσφορά προς το ανθρώπινο γένος, όπως ακριβώς οι άγγελοι βοηθούν τους ανθρώπους όχι διότι το απαιτεί ή φύσις, αλλά χάριν της φιλανθρωπίας και της αγάπης. Άλλα και ή κοίμησης του αγίου δεν λιγόστευε την φιλανθρωπία του, ουδέ μετακίνησε καθόλου ή μεταβολή αυτή του βίου την άγάπην του αγίου Νικολάου, αλλά τον μεν βίον τέλειοι ειρηνικός, την δε προς ημάς εύνοιαν και προθυμία διατηρεί έντονο. Ώστε προσεύχεται δια όλους τα άριστα, ευεργετεί δε αποτελεσματικός τους επικαλούμενους το όνομά του. Τοιουτοτρόπως οί πιστοί απέκτησαν λίαν αγαθή εκτίμησιν εις το άγιον πρόσωπον του, ώστε μερικοί μάλιστα ελαβον θάρρος να ζητήσουν από τον άγιον αιτήματα υπερφυσικά. Κάποιος ταξιδεύοντας επί πλοίου με δυνατή θαλασσοταραχή γλίστρησε και ευρέθη επί των ανεμοδαρμένων κυμάτων. Μη ευρίσκων δε άλλην σωτηρίαν, επεκαλέσθη το όνομα του αγίου Νικολάου. Και ευθύς με την έπίκλησιν του ονόματος του ευρέθη επί της στερεάς γης, ωσάν να εκινήθη ή θάλασσα προς την κατεύθυνσιν της ξηράς. Τόσον πολύ φιλάνθρωπος ήτο, ώστε λίαν αξίως να κατέχει τον τίτλο του ποιμένος των λογικών ψυχών.

Κατέλειπε δε εις τους ανθρώπους το άγιον σώμα του, ως πατρική κληρονομίαν, αφορμήν χαράς και ευφροσύνης και ως θησαυρόν ποικίλων ευεργεσιών. Αυτό είναι εικών της αγίας του ψυχής και ωσάν να ομιλεί προς πάντας, αποκαλύπτει την αγάπην του προς τους ανθρώπους. Το άγιον του σώμα τώρα δεν ζει την ανθρώπινη ζωήν, άλλ' ούτε ερημον ψυχής και νεκρό θα ηδύνατο να ονομαστή. Έχει εμφανή τα σημεία της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, με την ανάβλυσιν θείου μύρου και τάς ποικίλας χάριτας, τάς ευεργεσίας και τα θαύματα που χορηγεί εις βοήθειαν των ανθρώπων. Ότε ευρίσκετο εν ζωή ό άγιος δείκνυε την σφοδρά αγάπην του προς τον Θεόν και τους ανθρώπους, τώρα δε μετά την Κοίμησιν του αναδεικνύεται πνευματοφόρος και προστάτης των ανθρώπων. Και τότε μεν, αφ` ενός ηγωνίζετο ψυχή τε και σώματι υπέρ της αληθούς δόξης του Θεού, άφ' ετέρου ήλεγχε βασιλείς και ηγεμόνας αδικούντας τους υπηκόους των. Τώρα δε μετά την κοίμησίν του αποκαλύπτει εμφανώς την ευσέβεια και την φιλανθρωπία του• και εις μεν τον Σωτήρα Χριστόν πλέκει εγκώμιο αναδεικνύων Αυτόν δίκαιον και φιλότιμο δια τα βραβεία που δίδει εις τους αγωνιζόμενους, εξ αφορμής των ποικίλων χαρίτων του αγίου σκηνώματος του, εϊς δε τας ψυχάς και τα σώματα των ανθρώπων μεγάλην ωφέλειαν και ευεργεσίας πολλάς δωρίζει δια του μύρου του.

Άλλ' ω άριστε και φιλανθρωπότατε ποιμήν, συ ό οποίος θεωρείς πάντα δεύτερα χάριν του ποιμνίου, μιμητά και φίλε και μαθητά του Χριστού, συ ό οποίος δίκαιον θα ητο να ωνομάζεσο και απόστολος, λόγω τής αρετής σου και σκεύος εκλογής και φίλος και ζηλωτής και με κάθε άλλη επωνυμία, με την οποίαν ό Σωτήρ τίμα τους κορυφαίους εκ των φίλων του- συ ό οποίος εμιμήθης τον Χριστόν και ανεδείχθης καλός ποιμήν και μάρτυς τής αληθείας• συ ό οποίος έστησες τρόπαιον κατά του πονηρού και έκαμες την ψυχήν σου εικόνα του καλού και του αγαθού• συ ό οποίος ανεδείχθης αγαθόν κοινόν δι' όλους. Συ μεν προσέφερες εις ημάς όλα όσα εδεήθημεν δέχου δε τον κατά την δύναμίν μας τούτον λόγον και αξίωσε μας τής πλούσιας χάριτος σου. Αμήν.

Βιβλιογραφία. Περιοδικό Αγιορείτικη Μαρτυρία. Εκδόσεις Ι.Μ. Ξηροποτάμου Αγίου Όρους. Τεύχος- 14-15.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ